बालकृष्ण खाँड भन्छन्- सभापति जितेपछि शेरबहादुर देउवा नै संस्थापनको नेता

१७ फागुन, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य एवं पूर्वमन्त्री वालकृष्ण खाँडले पार्टीको १३ औं महाधिवेशनपछि शेरबहादुर देउवा संस्थापन पक्षको नेता बन्ने दाबी गरेका छन् ।

साथै १३ औं महाधिवेशनबाट कांग्रेसभित्र ६०/४० को भागवण्डा समाप्त हुने खाँडको भनाइ छ । महाधिवेशनमा पदाधिकारीमा नभई केन्द्रीय सदस्यमा मात्रै उम्मेद्वारी दिने तयारीमा रहेका देउवा पक्षका नेता खाँडसँग गरेको संक्षिप्त कुराकानीः

देउवा पक्षका उम्मेदवारहरुको टिम घोषणा कहिले हुन्छ ?

आन्तरिक छलफल भइरहेको छ । उपयुक्त समयमै टिमबारे तपाईंहरूलाई जानकारी गराउँछौं ।

महामन्त्री, उपसभापति, कोषाध्यक्षको उम्मेदवार मोटामोटी तय भइसक्यो कि ?

अहिले मूल कुरा १३औं महाधिवेशनमा सभापतिमा पार्टीका वरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवाले आफूूलाई प्रस्तुत गर्नुहुन्छ । अन्य पदाधिकारीको हकमा पहाड र मधेस मिलाउनुस्, १२औं महाधिवेशनमा हामीसँग नरहेका साथी मध्येबाट पनि पदाधिकारी र केन्द्रीय समितिमा समेट्नुस् भनेका छौं ।

किनकि, गिरिजाप्रसाद कोइराला हामीबीच रहनुभएन । भर्खरै सुशील कोइराला पनि दिवंगत हुनुभएको छ । राष्ट्रिय एकता, पार्टीभित्र मेलमिलाप र सदभावको वाहक तपाईं -देउवा) नै हो । त्यसकारण सबैलाई समेटेर टिम बनाउनुस् भनेका छौं । त्यहीखालको गृहकार्यमा उहाँ हुनुहुन्छ ।

महामन्त्रीमा शशांक कोइरालालाई प्रस्ताव गर्नुभएको खबर आएको थियो, अर्जुननरसिंह केसीको नाम पनि आएको छ, को हो महामन्त्रीको उम्मेदवार ?

अहिले कांग्रेसको प्रचलनमा देउवा समूह र संस्थापन समूह भयो । संस्थापन समूह भनेको त पार्टी सभापति जो रहन्छ, त्यो नै हुने भो । अहिलेको संस्थापन समूहबाट पदाधिकारी राखेर टीम बनाउनुस् भनेर हामीले उहाँलाई भनेका छौं ।

यसको मतलव, हाम्रो टीममा पदाधिकारीका लागि उपयुक्त पात्र नभएर होइन । उपसभापति, महामन्त्री भएका साथीहरू हुनुहुन्छ । हामी पनि लामै समयदेखि केन्द्रीय समितिमा छौं । उपयुक्त पदका लागि उम्मेदवारी दिन सक्ने हुँदाहुँदै पनि हामीले के भन्यौं भने शेरबहादुर देउवा कांग्रेसभित्र परिवर्तनको वाहक हुनुहुन्छ । हामी सबैको आशाको केन्द्रबिन्दु हुनुहुन्छ । पार्टी एकता र सदभावका लागि हाम्रो धरोहर हो । त्यसैले सबैलाई समेटेर टिम बनाउनुस् । त्यसमा तपाईंले भनेका नाम हुन पनि सक्छन्, अरु हुन पनि सक्छ ।

व्यक्तिगतरूपमा तपाईंचाहिँ कोषाध्यक्षको दाबेदार हो ?

मलाई पनि साथीहरूले पदाधिकारीमा उठ्नुस् भन्नुभएको थियो । विधानमा अहिले परिमार्जन गरेर पदाधिकारी बढाउने काम भएन । त्यसैले यो महाधिवेशनको प्रारम्भिक निर्वाचनमा धेरै पुराना केन्द्रीय सदस्य पनि पुनः केन्द्रीय सदस्यमै आफूलाई प्रस्तुत गर्नुपर्ने अवस्था छ ।

उसोभए तपाई पदाधिकारीमा नलड्न पनि सक्नुहुन्छ ?

अहिले छलफलमै छौं । उहाँले पदाधिकारीका लागि तपाईं आफू प्रस्तुत हुनुस् भन्ने हो भने लड्नुपर्छ । तर, मानसिकरूपमा हामी कुनै पदाधिकारीका रुपमा लडिहाल्नुपर्छ भन्ने छैन । १३औं महाधिवेशनले शेरबहादुर देउवालाई नेतृत्वको जिम्मेवारी देओस् र उहाँ सभापति बन्नुहोस् भन्ने हामी सबैको सदीक्षा छ ।

आफू के हुने भन्दा पनि देउवालाई कसरी सभापति बनाउने भनेर लाग्नुभएको हो ?

देउवा हाम्रो अभियानका प्रतीक हुनुहुन्छ । पार्टीमा परिवर्तनका लागि मूलधारमा देउवा पुग्नुस् र सबैलाई समेटेर अघि बढ्नुस् भन्ने सदीक्षा हो ।

उद्घाटनसत्र आउन तीन दिन मात्रै छ, जोड-घटाउ त भइसक्यो होला, के छ ?

महाधिवेशन प्रतिनिधिलाई भेटिरहेका छौं । धेरै साथीहरु परिवर्तनका लागि उत्सुक हुनुहुन्छ । १२औं महाधिवेशनमा सहयोग गरेका जो दोहोरिएर आउनुभएको छ, उहाँहरू देउवाको पक्षमै हुनुहुन्छ । जति युवा र नयाँ साथीहरू आउनुभएको छ, उहाँहरूले पनि देउवाले नै समर्थन गर्छौं भन्नुभएको छ । विगतमा जसले समर्थन गरेनन्, ती साथीले पनि योपटक सहयोग गर्छौं भन्नुभएको छ । उहाँले ठूलो भोट मतान्तरमा विजय प्राप्त गर्नुहुन्छ भन्ने आँकलन छ हाम्रो ।

बाहिर शेरबहादुर देउवा सभापति बने उहाँले संस्थापनलाई समेट्नुहुन्न भन्ने रहेछ नि ?

कसैलाई पनि गाह्रो पर्दैन । हामी सबै राजनीतिक पृष्ठभूमिबाट आएका छौं । कोही नेवि संघ, कोही तरुण दल, कोही विभिन्न विङ्स र आन्दोलनबाट आएका छौं । २००७ सालको जनक्रान्ति, ०३६ सालको विद्यार्थी आन्दोलन, ०४६ को जनआन्दोलन र पछिल्लो ०६०/६२ को आन्दोलनको पुस्ता कांग्रेसमा छ ।

शेरबहादुर सभापति हुनुभो भने पुरानो र नयाँ पुस्तालाई समेटेर कांग्रेसलाई एक ढिक्का बनाउनुहुनेछ र कांग्रेसलाई पहिलो पार्टी बनाउनुहुनेछ । शेरबहादुर सभापति भएर कसैलाई नोक्सान हुँदैन । शंका-आशंका गर्न जरुरी छैन । हामीले पनि त्योखालको दबाब दिन्छौं कि सबै पक्षको साझा नेता बन्नुस् ।

तर, विगतले त्यसो भन्दैन, उहाँ कहिल्यै संस्थापनको नेता बन्नुभएन, खालि ४० बोकेर बस्नुभयो भन्ने छ नि ?

पार्टी विभाजन नहुनुपर्थ्यो । विभाजनले धेरै नेता कार्यकर्ताको मन दुखेको छ । केही नेताले ठूलो पद प्राप्त गर्नु भएको छ, फाइदा पनि भएको छ । तर, धेरैको मन दुखायो । तथापि गिरिजाप्रसाद र शेरबहादुर देउवा दुवैको साझा प्रयासले पार्टी एक भएको हो ।

फेरि एकपटक एक ढिक्का भएर कांग्रेस अघि बढेको छ । त्यसैले ६० र ४० को कुरै भएन । पार्टी मिलाउने बेला ६० र ४० को फर्मुलामा एकता गरेको हो । तर, १२ औं महाधिवेशनमा त उहाँको ४५ प्रतिशत भोट आएको थियो नि । अब १३ औं महाधिवेशनपछि ६० र ४० को कुनै अवशेष रहँदैन ।

उहाँले आउने स्थानीय, प्रदेश र लोकसभाको चुनावमा कांग्रेसका योग्य, जुझारु र प्रतिबद्ध नेतालाई प्रस्तुत गर्नुहुन्छ । र, त्यसमा ६० र ४० को कुनै गन्ध आउनेछैन ।

शेरबहादुर देउवाका तीन एजेन्डा के हुन् ?

अहिले संविधान जारी भएको छ र यसको कार्यान्वयन गर्नुपर्नेछ । संविधान कार्यान्वयन गर्न कांग्रेस सुदृढ चाहिन्छ, कांग्रेसको नेतृत्व पनि सबल चाहिन्छ । कांग्रेसको नेताले लचिलो भएर अन्य दलको पनि सहअस्तित्व स्वीकार गर्दै संवादको माध्यमबाट सहमतिमा ल्याएर सँगै लिएर जाने नेता चाहिन्छ । त्यो तागत शेरबहादुर देउवाभित्र छ भन्ने हाम्रो विश्वास हो । किनकि विगतका कठिन दिनमा पनि उहाँले सबै दललाई मिलाएरै सरकार चलाउनु भो र निकास दिने कोसिस गर्नु भो ।

अहिले पनि उहाँले पार्टीमा सबैलाई समेट्ने कोसिस गर्नुहुनेछ । संविधान लागू गर्ने क्रममा अधिकतम सहमति चाहिन्छ । देउवा सभापति हुनु भो भने संसदमा अग्रसरता लिनु हुनेछ र सबै दललाई मिलाएर संविधान परिष्कृत गर्ने, जनताको पक्षमा बनाउने र कार्यान्वयन गर्ने र आउने दिनमा हुने चुनावमा कांग्रेसलाई अग्रता दिलाउने हाम्रो सदीक्षा छ । त्यसको नेतृत्व देउवाले गर्नुहुनेछ ।

जित्ने आधार के छ ?

१२ औं महाधिवेशनभन्दा अहिले हाम्रो जनसम्पर्क बढेको छ । धेरै साथीहरू आउनुभएको छ, उहाँहरूले पार्टीमा परिवर्तन चाहनुभएको छ । पुराना र नयाँ क्रियाशीलबाट महाधिवेशन प्रतिनिधि छनोट भएर आउनुभएको छ, उहाँहरूले देउवालाई रुचाउनुभएको छ । समावेशिताका कारण धेरै साथीले आउने मौका पाउनुभएको छ, यस कदमको सुरुवात देउवाले नै गर्नुभएको हो । पार्टीमा समावेशीकरणको सुरुवात उहाँले नै गरेको हो । त्यसैले उहाँले विजयी प्रान्त गर्ने सुनिश्चित छ ।

अहिले चारजना सभापतिको उम्मेदवार हुने देखिन्छ, सभापति जित्न १६ सय प्लस भोट चाहिन्छ, तपाईंहरूको हिसाब कस्तो छ ?

अहिले शेरबहादुर देउवाले १७ सय बढी भोट पाउनुहुन्छ । भ्रातृ संस्थामा पनि उहाँको पक्षमा मत बढेको छ । जनसम्पर्क समितिमा पनि उहाँको प्रभाव छ । विगतमा सहयोग गर्ने त छँदैछ, नगर्नेहरूले पनि अहिले त देउवा उपयुक्त हो भनेकाले पहिलो चरणमा नै चाहिने बहुमत प्राप्त गर्नुहुन्छ ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं