आल्मुनियम फेब्रिकेसन: फालाफाल काम, चित्तबुझ्दो दाम

रवीन्द्र घिमिरे
११ चैत, काठमाडौं । काठमाडौं आलापोटका दीपक श्रेष्ठ ७ वर्षअघिसम्म विभिन्न कम्पनीका फ्लेक्स र होडिङ टाँग्ने काम गर्थे । कहिले काम चापाचाप हुन्थ्यो त कहिले धेरै दिनसम्म रित्तो हात ।

त्यही क्रममा उनले आल्मुनियम फेब्रिकेटर व्यवसायी पुष्प राईलाई भेटे । राईसँग उनले केही समय काम सिके । काम जानेपछि महिनाको साढे ४ हजार तलबमा हेल्परका रुपमा काम गर्न थाले । विस्तारै आल्मुनियम फेब्रिकेसनमा उनी अब्बल हुँदै गए ।

अहिले उनी यो पेशामा निकै रमाएका छन् । महिनामा आरामले ३० हजार रुपैयाँ कमाउँछन् । बेलैमा आल्मुनियम फेब्रिकेसन सिकेछु भनेर मख्ख पनि छन् ।

‘महिनाको २० हजार त सजिलै बचाउँछु,’ श्रेष्ठले सुनाए-‘कति मान्छे केही कामै पाइएन भन्छन् । आफू त खाली हात बस्नै पर्दैन ।’ उनले थुप्रै युवालाई आल्मुनियम फेब्रिकेसनको काम सिकाउन भ्याइसकेका छन् । आफुले काम सिकाएका केही कुलतमा लागेर बिग्रिएको तितो अनुभव उनीसँग छ ।

श्रेष्ठले भने-‘सीप भएकालाई काम नपाएर छट्पटिनै पर्दैन । मेहेनत गर्नेका लागि त यहाँ अवसरै अवसर छ ।’

के हो आल्मुनियम फेब्रिकेसन ?

अहिले अधिकांश कार्यालयमा आल्मुनियमको पार्टेसन देख्न सकिन्छ । छोटो समयमै कोठामा पार्टेसन निकाल्न सकिने, आवश्यक पर्दा झिक्न र सार्न मिल्ने तथा खर्च पनि कम लाग्ने लगायतका कारणले यो शैली फस्टाएको छ ।

आल्मुनियम फेब्रिकेसनसँगै ‘स्ट्रकचरल ग्लेजिङ’ को काम पनि आउँछ ।  अहिले शहरी क्षेत्रमा बन्ने धेरै घरमा सिसा प्रयोग गर्ने गरिएको छ । यही सिसा जोड्ने काम हो स्ट्रकचरल ग्लेजिङ । काम सिकेपछि स्ट्रकचरल ग्लेजिङ गर्न पनि गाह्रो पर्दैन ।

त्यसैले आल्मुनियम र सिसाको काम जानेकालाई अब काम नै भएर बस्नुपर्ने अवस्था नहुने आल्मुनियम फेब्रिकेटर संघका अध्यक्ष तेजबहादुर राई बताउँछन् ।

कति हुन्छ कमाई ?

आल्मुनियम फेब्रिकेसनका लागि देशभर १२ सय वटा फर्महरू दर्ता भएका छन् । यी फर्महरूमा ८ देखि २० जनासम्म फेब्रिकेटरहरु कार्यरत हरेको अध्यक्ष राइले बताए । तर, व्यक्तिरुपमा काम गर्ने फेब्रिकेटरको संख्या पनि ठूलो छ ।

आल्मुनियम फेब्रिकेसन सिकेकाले महिनामा २० देखि ४० हजार रुपैयाँ कमाउनु मामुली हो । कुनै महिनामा त्योभन्दा बढी हुनसक्छ । कामको गुणस्तर र जनसम्पर्कले त्यसमा भूमिका खेल्छ ।

फेब्रिकेटर कम्पनीका कामदारले पनि २० देखि ३५ हजार रुपैयाँसम्म तलव बुझ्छन् । त्यसैले विदेशमा २०/२५ हजारका लागि बाहिरिनुभन्दा यहाँ नै सम्मान साथ काम गर्नु उचित देख्छन् फेबि्रकेटर श्रेष्ठ ।

खाडी मुलुकमा आल्मुनियम फेब्रिकेसनमा जानेहरुले ४० हजार देखि १ लाखसम्म कमाउँछन् । विदेशका कतिपय कम्पनीमा यहाँभन्दा निकै राम्रो तलब पाइने भएकाले काम सिकेर बाहिरिनेको संख्या पनि बढिरहेको उनले अध्यक्ष राईको भनाई छ ।

भुकम्पपछि झन् बढ्यो माग

आल्मुनियम आँफैंमा हलुका बस्तु हो । यसको प्रयोग गर्दा भवनमा ठूलो लोड पर्दैन । गत बैशाखको भूकम्पपछि  भवनहरुमा स्ट्रकचरल ग्लेजिङ र आल्मुनियम फेब्रिकेसनको माग ह्वात्तै बढेर गएको छ । व्यवसायिक र सरकारी भवनहरुमा  इँटा र ब्लकका गह्रुंगो पार्टेसन गाह्रो भत्काएर फेब्रिकेसन गर्न थालिएको छ ।

नयाँ बन्ने घरमा त झन् आल्मुनियमको प्रयोग निकै बढेको छ । फेब्रिकेसनको माग जति वृद्धि हुँदैछ, फेब्रिकेटर कम्पनीलाई कामदार नपाएर त्यत्तिकै हैरानी छ ।

दक्ष कामदार नपाउँदा धेरै कम्पनीमा भारतीय कामदारले रोजगारी पाइरहेका छन् । फेब्रिकेसनको कामका १० प्रतिशत भारतीय कामदार नै संलग्न भएको संघका अध्यक्ष राई बताउँछन् ।

भूकम्पपछि आल्मुनीयम फेब्रिकेसनको महत्व जति बढेको छ त्यसमा  अवसर पनि त्यत्ति नै वृद्धि भएको छ । विदेश जानहरुलाई पनि यो सीप राम्रो अवसर दिलाउने किसिमको ठहरिएको छ ।

कसरी सिक्ने ?

आल्मुनियम फेब्रिकेसन सिक्न चाहनेलाई विभिन्न तालिम केन्द्रमा तालिम सञ्चालन भइरहेका छन् । सीटीभीटीले आल्मुनियम फेब्रिकेसनका लागि ४ सय ८०  र ७ सय १० घण्टाको तालिमको कोर्स तयार गरेको छ । ४ सय ८० घण्टको  कोर्स बेसिक हाे भने अर्को एड्भान्स हाे । पहिलाे कोर्स पुरा गरेपछि यो पेशामा हेल्पर फेब्रिकेटरका रुपमा प्रवेश पाउन सकिन्छ ।

सीटिभीटीबाट मान्यता प्राप्त तालिम प्रदायक संस्थाहरुले निशुल्क तालिम पनि दिइरहेका छन् । काठमाडौंमा पीस टेक्टिकल ट्रेनिङ सेन्टर, धनगढीमा ट्रेस प्रालि, बारामा व्यवसाय तालिम केन्द्र, धरानमा इस्ट एसियन कलेज लगायतले तालिम दिने गरेका छन् । स्वीस सरकारको सहयोगमा चलेको हेल्भेटास परियोजनाले पनि तालिम प्रदान गर्ने गरेको छ ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं