कांग्रेस महामन्त्रीमा ज्वाइँ-ससुरा आमनेसामने

१६ फागुन काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसको आसन्न १३औं महाधिवेशनबाट को सभापति बन्ला भन्ने चर्चा-परिचर्चा जारी रहँदा महामन्त्री पदमा रोचक भिडन्त हुने देखिएको छ । नाताले ज्वाइँ-ससुरा अर्जुननरसिंह केसी र गगन थापा महामन्त्रीका लागि आपसमा भिड्न तयार भएका छन् ।

शेरबहादुर देउवाको प्यानलबाट केसी र कृष्ण सिटौलाको प्यानलबाट थापा महामन्त्रीमा उठ्न लागेका हुन् । सिटौला सभापतिमा उठेनन् भने स्वतन्त्र उम्मेदवारका रुपमा पनि लड्ने तयारीमा छन्, गगन ।

महामन्त्रीमा तेस्रो सम्भावित उम्मेदवार पनि छन्, बीपीपुत्र शशांक कोइराला, जसले रामचन्द्र पौडेलको प्यानललाई प्रतिनिधित्व गर्छन् । तर, धेरैको ध्यान केन्दि्रत हुनेछ, ज्वाइँ-ससुरामा ।

आ-आफ्ना बाध्यता

कांग्रेसका पुराना हस्ती केसीका लागि आफ्नै ज्वाइँसाहेबको चुनौती झेल्नुपर्ने अवस्था अपि्रय हो । आफ्नो राजनीतिक जीवनको उत्तरार्द्धमा रहेका ६५ वर्षीय केसीका लागि कांग्रेसमा ‘अभि नहीं तो कभी नहीं’ को अवस्था छ । तर युवापुस्ताका ‘आइकन’ बनेका ४० वर्षीय गगन पारिवारिक कारणले आफ्नो राजनीतिक करिअरमा सम्झौता गर्न चाहँदैनन् ।

उनले पनि १५ वर्षपछि सक्रिय राजनीतिक जीवन त्याग्ने स्वघोषणा गरिसकेकाले चाँडै नेतृत्वको खुड्किलो उक्लन चाहन्छन् । यसरी परिबन्दले आपसमा ठोकिन आइपुगेका हुन्, यी ज्वाइँ-ससुरा ।

आपसी भिडन्त टार्न दुवैलाई पारिवारिक दबाब तीव्र छ । र, दुवै पक्ष अहिलेसम्म सौहार्दपूर्ण वातावरणमै एक-अर्कालाई गलाउन खोजिरहेका छन् । यद्यपि सफल भएका छैनन् ।

को बलियो ?

कांग्रेसभित्र गगनको प्रभाव क्रमशः बढ्दो छ । विशेषगरी युवा पुस्तामाझ लोकपि्रय रहेका उनलाई देशकै आशालाग्दा युवा नेताका रूपमा लिने गरिन्छ । प्रवासमा पनि उनको पकड राम्रो छ ।

अर्जुन पनि कांग्रेसभित्र लामो समयदेखि एउटा गुट चलाएका नेता हुन् । आफैं ‘पावर सेन्टर’ बन्न नसके पनि पावर सेन्टरहरू बनाउने र ढाल्नेमा उनको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहँदै आएको छ । यसपटक उनी महामन्त्री पदका बलिया उम्मेदवार हुन् ।

अघिल्लो महाधिवेशनमा नै उनलाई सुशील कोइरालाले मनोनित महामन्त्रीको आश्वासन दिएका थिए । तर, विभिन्न कारणले उनको स्थानमा कृष्ण सिटौला महामन्त्री बने । त्यसैले उनी योपटक वरिष्ठ नेता शेरबहादुर देउवा समूहबाट महामन्त्रीको उम्मेदवार बनेका छन् ।

सरसल्लाह जारी छ, भिड्दा अस्वभाविक हुँदैनः केसी

अर्जुन नरसिंह केसी

महाधिवेशनका लागि तपाईंको तयारी कस्तो छ ?

म महामन्त्रीमा चुनाव लड्दै छु । अहिले अन्त्यन्त कठिन परिस्थितिमा कांग्रेस छ । पार्टीभित्र जुन विभाजन र गुट-उपगुटको अवस्था छ, त्यसलाई समाप्त गर्न सभापतिका आकांक्षी देखिएकाको बीचमा एउटा सभापति बनौं, अर्को संसदीय दलको नेताको रूपमा सहमति गरेर बाँकी पदमा व्यक्तिगत प्रतिस्पर्धा गरौं भन्ने मेरो पहिलो उद्देश्य हो । यसले पूर्णता प्राप्त गर्न सकेन ।

तर, लोकतान्त्रिक पद्धतिमा सहमति भएन भने निर्वाचन त हुन्छ । निर्वाचनमा लाइक म्यान्डेटहरूको समूह पनि बन्छ । समूहलाई स्थायी रूप दिनुहुन्न भन्ने मेरो मान्यता छ ।

यो भनेको तपाईं यसपालि संस्थापन छाडेर शेरबहादुर देउवा समूहमा जाने भनेको हो ?

ज्वार्इँसँगै चुनाव लड्ने मैले त कल्पना गर्दिनँ । तर, राजनीतिमा कहिलेकाहीँ असम्भव भनिएका कुरा पनि सम्भव भएर आउँछ ।

– म संस्थापन र प्रजातान्त्रिक भन्नै चाहन्नँ । शेरबहादुर देउवा समूहसँग निकटस्थ हुँदै अगाडि बढ्छु र त्यही समूहबाट महामन्त्री लड्छु ।

तपाईं पहिले संस्थापनको होइन र ?

सबै संस्थापनमै थिए । वैचारिक मतभेद अथवा विभिन्न कारण साथीहरू जो विभाजित भए, त्यसलाई स्थायी गुटको आधारमा भन्दा निर्वाचन प्रयोजनका लागि मतविभाजन र प्रतिस्पर्धा हुँदा को कता हुन्छ, त्यो गौण कुरा हो । तर, आखिर हामी कांग्रेस नै हौं । कांग्रेस एक भएर जानैपर्छ ।

त्यो निर्वाचनमा योपटक देउवा टिमबाट महामन्त्रीको उम्मेदवार बन्ने हो ?

म त्यतैतिर लागेको छु । मलाई कन्र्फमजस्तै लागेको छ । बाँकी प्रतीक्षा गर्नुस् ।

तपाईंसँगै योपटक गगन थापा पनि महामन्त्रीको उम्मेदवार देखिनुभएको छ । तपाईंहरूको त ज्वाइँ-ससुराको सम्बन्ध पनि छ, केही सल्लाह भएको छ कि ?

सल्लाह भएको छ । वैचारिक आदान-प्रदान भएको छ । मैले आफ्ना कुरा राखेको छु र उहाँले पनि आफ्ना कुरा भन्नुभएको छ । एउटा तार्किक निष्कर्षमा पुग्ला, प्रतीक्षा गरौं ।

यसमा तपाईं चुनाव लडे उहाँ नलड्ने वा उहाँ लडे तपाईं पछि हट्ने केही समझदारी भएको छ ?

उहाँ प्रमुख दुई पक्ष (संस्थापन र देउवा पक्ष) मध्ये कतैबाट महामन्त्री लड्नु भो भने म महामन्त्रीमै लड्दिनँ भनेको छु । अन्यथा मैले जे घोषणा गरेको छु, त्यसमा अघि बढ्छु भनेको छु ।

उहाँले के भन्नु भो त ?

एक त यो हाम्रो पारिवारिक कुरा भयो । राजनीतिक रुपले हामीले गम्भीरतासँग परिस्थितिको विश्लेषण गरेर एकअर्काले आफ्ना कुरा राखेका छौं । केही दिन प्रतीक्षा गर्नुस्, त्यसैबाट थाहा हुन्छ ।

तपाईंले दुईमध्ये एकबाट उम्मेदवार बने छाड्छु भन्नुभयो । तर उहाँ त कृष्ण सिटौलाको टिमबाट उम्मेदवार बन्ने चर्चा छ नि ?

मैले पनि सुनेको हो । तर, त्यसको अन्तिम टुंगो नलागेसम्म मैले केही भन्न सक्दिनँ ।

तपाईंले ज्वाइँ-ससुरा महामन्त्री पदका लागि चुनाव लड्ने अहिले नै कल्पना गर्नुभएको छ ?

मैले त कल्पना गर्दिनँ । तर, राजनीतिमा कहिलेकाहीँ असम्भव भनिएका कुरा पनि सम्भव भएर आउँछ । त्यस्तो अवस्था आएछ भने त्यही बेला नै विवेचना गरौंला । तर, अहिलेसम्म त्यस्तो सम्भावना देखेको छैन ।

यदि भएछ भने ?

लोकतान्त्रिक परम्परा हो । स्वाभाविक रुपमा लिनुपर्छ ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं