बुद्ध युपीमा जन्मेको दाबी गर्दै भारतले बनायो कपिलवस्तु संग्रहालय

४ चैत, काठमाडौं । भगवान गौतम बुद्धको जन्मभूमिका विषयमा थप भ्रम फैलाउन भारत उद्यत बनेको छ । बुद्ध भारतको युपीमा जन्मेको ‘प्रमाण’ राखिनेे भन्दै भारतमा ‘कपिलवस्तु संग्रहालय’ बनेको छ ।

यो संग्राहलयको शुक्रबार एक केन्दि्रय मन्त्रीले उद्घाटन गर्ने कार्यक्रम छ । करिब ४० वर्ष पहिले नै उत्खनन गरिएका दुई वस्तुलाई ‘प्रमाण’ भनेर दुनियाँलाई देखाउने तयारी भारतले गरेको हो ।

टाइम्स अफ इन्डियामा बिहीबार प्रकाशित समाचारअनुसार सन् १९७० को दशकमा गरिएको पुरातात्विक अन्वेषणका क्रममा ‘ओम देभपुत्र विहार कपिलवस्तु संघ’ र महा कपिलवस्तु विखु संघ’ लेखिएका दुई वस्तु भेटिएका थिए, जसलाई अहिलेसम्म लुकाएर राखिएको थियो ।

‘यूपिको सिद्दार्थनगर जिल्लामा मार्च १८ मा उद्घाटन हुने कपिलवस्तु संग्रहालयमा यीनै दुई वस्तु प्रमुख आकर्षण हुनेछन्,’ समाचारमा लेखिएको छ ।

अहिलेसम्म तिनीहरुलाई सोधकर्ताहरुले मात्रै हेर्न पाउथे । आर्कियोलोजिकल सर्भे अफ इन्डियाका पुरातत्वविद नवरत्न कुमार पाठक भन्छन्, ‘नेपालले पनि तिलौराकाट भन्ने स्थानलाई पुरानो कपिलवस्तु भनेर दाबी गर्दै आएको छ । तर, हामीले जुटाएका प्रमाणले प्रष्टरुपमा भारतको दाबीलाई सत्य ठहर गर्छन् ।’ उक्त संग्रहालयमा बुद्धको जीवनका विविध आयामबारे जानकारी दिने विविध सामग्री रहने उनको भनाइ छ ।

लखनउ युनिभर्सिटीस्थित प्राचीन भारतीय इतिहास विभागका प्रमुख प्रोफेसर डीपी तिवारीले भनेका छन्, ‘नेपाली अनुसन्धानकर्ताले दिने सबैभन्दा ठूलो तर्क भनेको पिपरहवामा कुनै पनि दरबारको संरचना छैन भन्ने हो । तर, पिपरहवा नजिक रहेको गानवारिया भन्ने ठाउँमा दरबारको भग्नावशेष भेटिन्छ । आजको दिनमा हामी पिपरहवा र गानवारियालाई अलग अलग ठाउँका रुपमा हेर्छौं । तर, प्राचीनकालमा दुवै एउटै थियो ।’

कपिलवस्तु संग्रहालयको उद्घाटन केन्दि्रय पर्यटन महेश शर्माले गर्नेछन् । कपिलवस्तु र गान्वारियामा कथित प्रमाण भेटिएको स्थानबाट १०० मिटर टाढा रहेको भवनमा संग्रहालय बनाइएको छ । यो संग्रहालय ६ हजार स्क्यायर मिटरमा फैलिएको छ । बुद्धका जीवनबारे कलात्मक वस्तुहरु संग्रहित यो पहिलो संग्रहालय भएको समाचारमा जनाइएको छ ।

भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी नेपाल भ्रमणमा आउँदा संसदमा भाषण गर्ने क्रममा पटकपटक ‘नेपाल बुद्धको जन्मभूमि हो’ भनेका थिए ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं