अधिकांश आगलागी भान्साबाटै

वैशाख २, २०७३- पूर्वी उत्तर खासकुसुम गाविसको गाउँमा एक सातामा तीनपल्ट आगलागी भइसक्यो । चार दिनअघि शनिबार दिउँसो कुसुमको जरुवा, विकट मानिने कालाफाँटा ७ बालापुर र होलियाको पिप्रहवा गाउँमा भीषण आगलागी भयो ।

होलियामा ३०, कालाफाँटामा ६० र जरुवाका गाउँका १० गरी सयभन्दा बढी घरगोठ जले । सोमबार नेपालगन्जस्थित देउराली कटेजमा आगलागी भयो । त्यसअघि पनि थुप्रै स्थानमा आगलागीका घटना भए । आगाले करोडौंको धनमाल खाएको छ । बाँकेमा यसरी दैनिक किन आगलागी भइरहेका छन् रु सम्बद्ध निकायले कारण खोज्न थालेका छन् ।

‘आफ्नो घरमा जानेर कोही पनि आगो लगाउँदैन । तर, आगलागीका घटना दैनिक हुनुका प्रमुख कारण भनेकै लापरबाही र असावधानी हो,’ रेडक्रस, बाँकेको दैवीप्रकोप फिल्ड सुपरभाइजर प्रह्लाद विश्वकर्मा भन्छन्, ‘आगलागी भएका घटनाको अनुसन्धान गर्दा सबैमा लापरबाही भएको पाइएको छ ।’

हावाहुरी चलिरहेका बेला स्थानीयले मकै पोल्ने क्रममा होलियाको पिप्रहवा गाउँमा आगो सल्केको हो । एउटाको लापरबाहीका कारण गाउँ नै खरानी भएको प्रहरीले जनाएको छ । त्यस्तै, ६० वटा घर जलेको कालाफाँटामा पनि त्यस्तै घटना दोहोरिएको हो । खाना पकाएर राम्रोसँग ननिभाएर फालिएको खरानीले सिंगो गाउँ खायो ।

कुसुममा बालबालिकाले सलाई कोर्दा गाउँ जल्यो । ‘यी सबै घटना हेर्दा मानवीय लापरबाही नै भएको पाइएको छ । तर, स्थानीयहरू कसैको नाम लिन भने चाहँदैनन्,’ विश्वकर्मा भन्छन्, ‘आगलागीका घटना नियन्त्रणका लागि लापरबाही गर्ने व्यक्तिलाई पनि कानुनी कारबाहीमा ल्याउन आवश्यक छ ।’

यसअघि बैजापुरमा पनि त्यसै गरी आगलागी भएको थियो । अभिभावक नभएका बेला बालबालिकाले अन्डा पकाउने क्रममा घर जलेका थिए । ‘गर्मी सुरु भएसँगै हावाहुरी पनि चलेको छ । सुख्खाका कारण आगलागी हुने गरे पनि असावधानी प्रमुख कारण हो,’ बाँकेका प्रमुख जिल्ला अधिकारी रविलाल पन्थ भन्छन्, ‘आगोको प्रयोगमा सावधानी अपनाउने हो भने यस्ता घटनामा कमी आउन सक्छ ।

हावाहुरी चल्ने बेला आगलागी हुनु र टाँसिएर बनाइका फुसका घरका कारण बढी क्षति हुने गरेको उनले बताए । ‘आगलागी भएका गाउँ पुगेर बुझ्दा मानवीय लापरबाही भएको पाइएको छ,’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी पन्थले भने, ‘आगलागीका घटनामा कमी ल्याउन जनचेतना र प्रचारप्रसारका कार्यक्रम गरिरहेका छौँ ।’

बाँके प्रहरी प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक भीमकिरण बोगटीले आगलागीका घटना दैनिक हुन थालेपछि अनुसन्धान थालेको बताए । ‘आगलागी भएका सबै गाउँमा कसरी घटना भयो, त्यसको खोजी भइरहेको छ । नियतबस आगलागी गराएको पाइए कारबाहीको दायरामा ल्याउँछौं,’ उनले भने ।

नाम मात्रको दमकल

एकै दिन दुईरतीन स्थानमा आगलागी हुन थालेपछि दमकल अभाव भएको छ । नेपालगन्जमा एक मात्र दमकल चालु अवस्थामा छ । अर्को बिग्रिएर थन्किएको छ ।

दमकल पुग्न नसक्दा स्थानीयवासीले आफैं आगो नियन्त्रणको प्रयास गर्दै आएका छन् । गत शनिबार खासकुस्मको जरुवा, कालाफाँटाको बालापुर र होलियाको पिप्रहवामा त्यस्तै भयो । शनिबार दिउँसो ३ बजे कुसुममा आगलागी भएको खबर आएपछि नेपालगन्जबाट दमकल गएको थियो । तर, दिउँसो पौने ४ बजे पिप्रहवा गाउँमा आगलागी भएपछि दमकल बाटोबाटै फर्किंदै गर्दा बाटामै फस्यो । दमकल अभावमा बढी क्षति भयो ।

गर्मी सुरु भएसँगै बाँकेमा अगालागीका घटना हुन थालेका छन् । तर, बिग्रिएको दमकल मर्मत नगरिँदा घटनास्थलमा समयमा पुगेर पनि आगो नियन्त्रण गर्न नसकेको अग्नि नियन्त्रक बताउँछन् ।

नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाका दुई दमकलमध्ये एउटा करिब ३५ वर्ष पुरानो हो । चाइनिज मोडेलको उक्त दमकल मर्मत गरेर काम चलाउने गरिएको छ । तर, त्यो काम नलाग्ने अवस्थामा पुगिसकेको अग्नि नियन्त्रकहरूले बताए ।

आगलागीका कारण बर्सेनि करोडौंको क्षति हुँदै आए पनि नयाँ दमकल खरिद गरिएको छैन । नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाले नयाँ दमकल खरिदका लागि प्रक्रिया सुरु गरिसकेको दोहोर्‍याउँदै आएको छ ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं