सीके राउतलाई समर्थकको कडा टक्कर, देश टुक्राउने अतिवादी मागको कुनै तुक छैन

भर्खरै एमबिबिएस पूरा गरेका डा. विनयकुमार पञ्जियार शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा कार्यरत चिकित्सक हुन् । २०६४ सालको एसएलसीमा धनुषा जिल्ला टपर र जनकपुर अञ्चलका दोश्रो टपर विनयले केहि वर्षअघि डा. सिके राउत रङ्गेलीमा पक्राउ पर्दा उनको रिहाइको माग र बचाउसहित काठमाडौंको माइतीघर मण्डलामा भएको ‘क्यान्डल मार्च’लाई नेतृत्व गरेका थिए ।

सीके राउतको देश विखण्डनको मागसंग पूरापूर असहमत तर मधेसमाथिको ‘विभेद र वञ्चना’ अन्त्य गर्ने विषयमा सहमत विनय सीके राउतले सञ्चालन गरेको विखण्डनकारी अभियानको ‘सेफ ल्यान्डिङ’ हुनुपर्ने धारणा राख्छन् । डा. विनय पञ्जियारसंग यहि विषयमा उनको कार्यक्षेत्र शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्ज पुगेर विमल योगी  र मनोज खतिवडा ले लिएको अन्तर्वार्ता:

डा. सी.के. राउतको अभियानप्रति तपाईँको धारणा के हो ?

सी.के. राउतले हाल चलाइरहेको अभियान नेपालभित्रको मधेसमा आम मधेसीप्रतिको विद्यमान विभेद, विभिन्न कपटपूर्ण चालबाजीद्वारा मधेसीहरुलाई सँधै राज्यको पहुँचबाट टाढै राख्ने प्रवृत्ति र समग्र मधेसमा लादिएको कठोर उपनिवेशवादको उपज हो । वर्णन गर्नै नसकिने मधेसमाथिको चरम उत्पीडनको परिणामका कारण जन्मिएका डा.सी.के. राउतका केही बाहेक अधिकांश माग जायज छन् ।
डा.सी.के. राउतले देश विखण्डनको मागसहित अभियान चलाइरहेका छन् । राष्ट्रविरोधी सीके राउतहरु जन्मिनुको कारण के हो ? सीके

राउतको देशविरोधी अभियान उदय हुनुमा दोषी को हो ?

सी.के. राउतहरु जन्मिनुमा दोषी निर्विवाद रुपमा राज्य नै हो । विभिन्न राष्ट्रियता, भाषा र जातजाति मिलेर राष्ट्र बन्छ । नेपालको राज्यसत्ताले कहिल्यैपनि मधेसीलाई यो देश तिम्रोपनि हो, राज्यमा तिम्रोपनि अधिकार छ, सेनामा कर्मचारीतन्त्रमा अथवा राज्यका प्रत्येक निकायमा तिम्रोपनि उपस्थिती हुन्छ भनेर कहिल्यै महशुस गराउन सकेन । जसको कारणले गर्दा मधेसीहरु जहिल्यै राज्यबाट बहिष्कृत भए, उपेक्षित भए र राज्यसंग मधेसीको सम्बन्ध टाढिँदै गयो । फलस्वरुप आज विखण्डनका श्वरहरु मधेसमा गुञ्जिरहेका छन् ।

तपाईँ आफैँले अभियान नै चलाएर रङ्गेलीमा पक्राउ परेका सी.के. राउतको रिहाइको माग राख्नुभयो । एमविविएस पूरा गरेर सम्मानित सामाजिक हैसियत प्राप्त गरेको व्यक्तिले किन राष्ट्रविरोधी अभियान चलाइरहेको व्यक्तिको रिहाइको माग राख्नुभएको ?

दोश्रो कुरा एकीकृत नेपालभित्रै मधेस समस्याको हल खोजिनुपर्छ र सिंगो नेपालको राजनीतिको मुलधारमा सी.के. राउतलाई पनि ल्याउनुपर्छ । मधेसमा लादिएको औपनिवेशिक शासनको अन्त्य गर्न बौद्धिक र राजनीतिक बहसलाई तीव्र पार्नुपर्छ । सेनामा मधेसीको प्रतिनिधित्वलाई अबिलम्ब सुनिश्चित गरि आम मधेसी युवाहरुमा देशप्रति गौरवको भावना जागृत हुने अवस्था सिर्जना गर्नुपर्छ । भाषिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक र आर्थिक विभेदलाई अन्त्य गर्न सकियो भने मलाई लाग्छ सी.के. आफैं मुलधारको राजनीतिमा आउन बाध्य हुनेछन् । यी माग पूरा हुने हो भने देश टुक्राउनेजस्तो अतिवादी मागको कुनै तुक देख्दिन म । तर यदि विभेद कायम नै रहने हो भने यो देशले हजारौं सिके राउतहरुको सामना गर्नुपर्नेछ ।

आज तपाईँले तथ्यगत रुपमा सी.के. राउतले उठाएका मुद्दाहरु हेर्नुभयो भने अधिकांश माग जायज छन् । डाटा र तथ्यसहित बोलिरहेका सी.के. राउत प्राबिधिक रुपले सहि छन् । म आफैं र मेरा वरपरका साथीहरु कसैलेपनि उनले उठान गरेका विषयमा त्रुटि पाएनौँ । क्याम्ब्रिजमा पढेको र विश्वप्रतिष्ठित संस्थामा वैज्ञानिकका रुपमा काम गरिसकेको मेधावी व्यक्तिले मधेसका हितमा बोलेको सन्दर्भले हामीलाई आकर्षित गरेको हो । मधेसलाई सवल, सक्षम र कुशल नेतृत्व कसैले दिन सक्छ भने त्यो निर्विकल्प रुपमा सी.के. राउत नै हो । राज्यलाई अझ समुन्नत कसरी बनाउन सकिन्छ भन्ने ध्याउन्नमा लागेको व्यक्ति हो म ।

म आफैँले प्राविधिक शिक्षामा कसरी मधेसीहरुको बढिभन्दा बढि प्रतिनिधित्व गराउन सकिन्छ भनेर अभियान छेडेको थिएँ । हामीले टिचिङ हस्पिटलबाट आरक्षणको मागसहित आन्दोलन ग-यौँ । हाम्रो भनाइ सुन्ने र बुझ्ने कोशिषै गरिएन । अन्तिममा टि.यू.लाई हामीसंग सहमति गर्न बाध्य पारेका थियौँ । यो उदाहरणबाट मैले भन्न खोजेको के हो भने सशक्त नेतृत्वको अभावमा मधेसका शक्तिशाली एजेन्डाहरु छायाँमा परेका छन् । र मलाई के लाग्यो भने यदी डा. सी.के. राउतले समग्र मधेसको नेतृत्व लिन सक्ने हो भने युगौँ देखिको दलनमा रहेका मधेसीहरुपनि नेपाली राजनीतिको मुल धारमा आउन सक्छन् । त्यसैले मैले सिके राउतलाई बचाउनुपर्छ भनेर लागि परेको हो ।

सी.के. राउतसंग तपाईँको व्यक्तिगत सम्बन्ध कस्तो किसिमको हो ?

उहाँसंग व्यक्तिगत सम्बन्ध अत्यन्त सुमधुर छ । उहाँ पहिलो पटक काठमाडौंमा आउँदा नै मैलेपनि उहाँसंग पहिलोपटक भेट्ने मौका पाएको थिएँ । मेरा लागि उहाँ रोलमोडल नै हो । उच्च बौद्धिक व्यक्तित्व र अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा समेत ख्याति कमाइसकेको भएर म उहाँसंग प्रभावित पनि छु । पहिलोपटक म आफैंले पनि मधेसको डिस्कोर्सका विषयमा उहाँसंग तालिम लिएको थिएँ । उहाँले मलाई मधेसको दलनका विषयमा केही पुष्तकहरुपनि दिनु भएको थियो । त्यसबाट मधेसका यथार्थ समस्याहरुका विषयमा म जानकार भएको थिएँ ।

सी.के. राउतका मागबारे तपाईँलाई कति जानकारी छ ?

वास्तवमा सी.के. राउतले अतिवाद उन्मुख मागचाहिँ उठाएकै हो । तर यसलाई विभिन्न कोणबाट हेर्ने हो भने मधेसलाई अझ सशक्त बनाउनका लागि समेत सी.के. राउतका अधिकांश मागहरु आवश्यक छन् । दासता र औपनिवेशीक शासन यदि मधेसमा रहिरहने हो भने त्यसले मधेसको भलाइ गर्दैन । र मधेसको भलाइ नहुने हो भने नेपालको पनि भलाइ हुँदैन । विकासका लागि आवश्यक पहिलो शर्त नै स्वतन्त्रता हो । दास समाजले कहिल्यैपनि विकास गर्न सक्दैन । त्यसैले मेरो भनाइ के हो भने मधेसको उपनिवेश अन्त्य गर्नुपर्छ । दोश्रो कुरा सेनामा मधेसीको समानुपातिक समावेशी उपस्थिती गराउनुपर्छ । यसो भयो भने मात्र यो देश र संविधान मधेसीको पनि हुन्छ । यो बाटोबाट गयौँ भने हामी सम्पूर्ण नेपालीका सौभाग्यका दिन शुरु हुनेछन् ।

सी.के. राउतको अन्तिम गन्तव्य त फेरिपनि देश टुक्राउनु नै हो । एकीकृत र अखण्ड नेपालभित्र मधेस समस्याको हलचाहिँ कसरी खोज्न सकिन्छ ?

सी.के. राउतलाई उक्त निश्कर्ष निकाल्न यहि राज्यले बाध्य पारेको हो । तर म आफुले चाहिँ यो समस्याको निचोड, सी.के. राउतको राजनीति र राजनीतिक जीवनको ‘सेफ ल्यान्डिङ’का लागि केही बिकल्प सोचेको छु । पहिलो कुरा पुरा गर्नसकिने र गर्नुपर्ने सी.के. राउतले उठाएका मागहरुलाई तत्कालै पूरा गरिनुपर्छ ताकि उनको अभियान अतिवादबाट यथार्थको धरातलमा आउन सकोस् । दोश्रो कुरा एकीकृत नेपालभित्रै मधेस समस्याको हल खोजिनुपर्छ र सिंगो नेपालको राजनीतिको मुलधारमा सी.के. राउतलाई पनि ल्याउनुपर्छ । मधेसमा लादिएको औपनिवेशिक शासनको अन्त्य गर्न बौद्धिक र राजनीतिक बहसलाई तीव्र पार्नुपर्छ । सेनामा मधेसीको प्रतिनिधित्वलाई अबिलम्ब सुनिश्चित गरि आम मधेसी युवाहरुमा देशप्रति गौरवको भावना जागृत हुने अवस्था सिर्जना गर्नुपर्छ । भाषिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक र आर्थिक विभेदलाई अन्त्य गर्न सकियो भने मलाई लाग्छ सी.के. आफैं मुलधारको राजनीतिमा आउन बाध्य हुनेछन् । यी माग पूरा हुने हो भने देश टुक्राउनेजस्तो अतिवादी मागको कुनै तुक देख्दिन म । तर यदि विभेद कायम नै रहने हो भने यो देशले हजारौं सिके राउतहरुको सामना गर्नुपर्नेछ ।

यो समग्री नेपाल१२३.com मा पुरै पढौं